Առաջադրանքներ

1․Ընտրիր շրջանագծի տրամագիծը:

• KL
• NK–
• MN
• ON
• OK
• NR

2․

Տրված է՝ BL=12 սմ, LO=9 սմ: Հաշվիր BO -ն:

C²=a²+b²

c² =144+81

c²=225

c=15

3․

Տրված են շրջանագիծ և մի քանի հատվածներ: Որո՞նք են դրանցից հանդիսանում շառավիղներ, լարեր և տրամագծեր:

Շառավիղներ                                       

• EA
• HP
• BN
• CA
• CD
• DA
• CF
• DG
• BG
• BA
• NA

Լարեր 

• EA
• CD
• NA
• DG
• DA
• HP
• NB
• BG
• CA
• CF
• BA

Տրամագծեր

• DA
• NB
• BG
• CF
• HP
• NA
• CA
• DG
• BA
• CD
• EA

 Եթե EA=6 սմ, ապա NB=

EA = 6 սմ
NB = ?
____
r = b/2 = 6/2 = 3
NB = 3 սմ

4․Ո՞ր հատվածներն են հանդիսանում շրջանագծի շառավիղ:

Ընտրիր ճիշտ տարբերակները:

• FO
• KG
• GO
• FG
• HO
• EO
• EH

5․Գտիր շրջանագծի տրամագիծը, եթե նրա շառավիղը 6.1 (մմ) է:

r = 6,1 սմ
d = ?
____
d = r · 2 = 6,1 · 2 = 12,2

6․Հաշվիր CA -ն, եթե AB=6 սմ և ∢AOD=120°

AB = 6 սմ
∠AOD = 120°
CA = ?
_____
∠AOC = 180° – 120° = 60°
AO = OC = AB/2 = 6/2 = 3 սմ
AC = AO = OC = 3 սմ

7․Տրված է՝ ∢OAC=19°

Հաշվիր՝∠OAC = 19°
∠OBA, ∠AOC = ?
_____
∠OBA = ∠OCA = 90°
∠AOC = 180° – 90° – 19° = 71°

∢OBA=90°

∢AOC= 71°

8․Տրված է՝

AB=4դմ AO=5դմ

Գտիր՝

AC= OC=

AC = AB = 4 դմ
OC² = AO² – AC² = 25 – 16 = 9 դմ

9․Հաշվիր շրջանագծի շառավիղը, եթե AK=113−−√սմ և ∢OAK=30°

10․Տրված է՝

MN=KL=9.4սմ , ∢MNK=60°

Գտիր`

տրամագիծը

∢MNR=°

∢NKL=

Կենտրոնական Ասիա

1. Քարտեզի վրա նշել Կենտրոնական Ասիայի երկրները ու դրնաց ափերը ողողող ջրային ավազանները:

2. Որո՞նք են Կենտրոնկան Ասիայի երկրների զարգացման նախադրյալները:

Կենտրոնական Ասիան հարուստ է տարբեր հանքային ռեսուրսներով՝ նավթով, քարածխով, բնական գազով, երկաթով, մագանով, պղձնով, ոսկով, կապարով, ցինկով: Երկրների ափերը ողովում է միայն Կասծից ծովը, որը պարունակում է տարբեր աղերի ու ծծբի պաշարներ: Զարգացած է սև և գունավոր մետաղաձուլությունը: Ուզբեկստանում տարեկան ձուլվում է 80 տ ոսկի: Կենտրոնական Ասիայի գյուղատնտեսության զարգացած ճյուղը բուսաբուծությունն է:

3. Ի՞նչ դեր ունի Կենտրոնական Ասիան համաշխարհային տնտեսության մեջ:

Կենտրոնական Ասիան աշխահի նավթի և բնական գազի արդյունահանման նշանավոր շրջանն է: Հիմա տարեկան արդյունահանվում է 65 մլն տ նավթ, բայց կան այդ թիվը ավելացնելու հնարավորություններ: Ղազախստանի նավթի մի մասը արտահանվում է Չինաստան, որն աշխարհի ամենաշատ նավթ ներկրող երկիրն է: Բնական գազ արտահանում են Թուրքմենստանն ու Ուզբեկստանը: Ղազախստանը արտահանում է շատ ցորեն:

Թելավոր ճոճանակի տատանումների ուսումասիրում

Թեման․Լաբորատոր աշխատանք․<<Թելավոր ճոճանակի տատանումների ուսումասիրում>>

Նպատակը․ ճոճանակի թելի երկարությունից տատանումների պարբերության և հաճախության կախվածությունը:

Կատարման ընթացքը․1.100սմ երկարությամբ թելից կախել գնդիկ(կստացվի թելավոր  ճոճանակ),այն կախեք այնպես,որ փոքր-ինչ սեղանից կամ գետնից  բարձր լինի:Գնդիկը շեղել հավասարակշռության դիրքից 8-ից  10սմ, և բաց թողել:Չափեք  40   լրիվ տատանումների ժամանակը,բանաձևերով հաշվեք տատանումների պարբերությունը և հաճախությունը:

Փորձը կրկնել՝ կարճացնելով թելը չորս անգամ,տատանումների լայնույթը դարձնելով 2սմ- ից 3սմ:

 Փորձ   տեսագրել ,պատրաստել տեսանյութ,տեղադրել  բլոգներում

Կրկնել և սովորել․

1.Որ ֆիզիկական մեծությունն է կոչվում տատանումների պարբերություն

Այն ֆիզիկական մեծությունը, որը չափում է մեկ լրիվ տատանման տևողությունը, կոչվում է տատանումների պարբերություն։

2.ինչ միավորներվ է արտահայտվում տատանումների պարբերությունը

Տատանումների պարբերությունը արտահայտվում է ժամանակի միավորներով, այսինքն վարկյան, րոպե և այլն։

3.ինչ է տատանումների լայնույթը:ինչ միավորներվ է այն արտահայտվում;

Տատանվող մարմնի առավելագույն շեղումը իր հավասարակշռության դիրքից , կոչվում է տատանումներին լայնույթ։ Այն արտահայտվում է երկարության միավորներով, այսինքն սանտիմետր, մետր և այլն։

4.ինչ է տատանումների հաճախությունը;Ինչ միավորներով է այն արտահայտվում

Տատանումների հաճախականություն է կոչվում 1 վարկյանում տատանումների թիվը։ Այն չափվում է Հերցով(Հց):

5.Որ հաճախություննէկոչվում 1Հց;

Եթե տատանման հաճախականությունը 1Հց է, ապա այն մի վարկյանում կատարում է մեկ տատանում։
1Հց=1վ

6.Որո՞նք են տատանումների մարման պատճառները

Տատանումների մարման պատճառներն են օդի դիմադրության ուժը և շփման ուժը։

29.03.2022

• Բանավոր ներկայացնում, քննարկում ենք Ալեքսանդր Շիրվանզադեի Արտիստը պատմվածքը:

• Դուրս գրի՛ր Լևոնին բնութագրող տողերը:
• Մոտ 16—17 տարեկան մի պատանի էր, նիհար, գունատ դեմքով, կուրծքը փոքր—ինչ ներս ընկած: Հագած էր մուգ կապտագույն գոտևոր, կարճ բաճկոն, որի կուրծքը զարդարված էր ասրյա խաչաձև ծոպերով և նույն գույնի նեղ վարտիք: Ձեռքին բռնած էր մի կակուղ կանաչագույն գլխարկ` փետուրով զարդարված, նման այն գլխարկներին, որ դնում են թափառաշրջիկ հույն անդրիավաճառները կամ իտալացի երաժիշտները: Նրա դեմքի գծերը կանոնավոր էին ու նուրբ, աչքերն ունեին ինչ—որ մելամաղձիկ արտահայտություն: Դա այն երջանիկ դեմքերից էր, որոնք հենց առաջին հայացքով մարդու սրտում շարժում են համակրության զգացում:
• Պատմվածքից գտի՛ր և դուրս գրի՛ր ոչ հայերեն բառերն ու արտահայտությունները, գրի՛ր հայերեն տարբերակները:
• արտիստ – դերասան, երգիչ, երաժիշտ
• վալս – եվրոպական եռատակտ պար, որ պարում են զույգերով
• սինյոր – պարոն
• սինյորա – տիկին
• սինյորինա – օրիորդ
• բոն—ջուրնո – Բարև Ձեզ
• բարիտոն – տղամարդու ձայն՝ բասի և տենորի միջինը
• աֆիշա – հայտարարություն
• ջենտլմեն – բարեկիրթ, գեղեցիկ ու անթերի շարժուձևեր ունեցող մարդ
• գիմնազիաստ – գիմնազիայի՝ հանրակրթական միջնակարգ ուսումնական հաստատության աշակերտ
• Ինչո՞ւ էին Լևոնին արտիստ ասում: Ինչպիսի՞ մարդուն կհամարեիր արտիստ:

Լևոնին դիմում էին արտիստ, որովհետև նա զգում էր երաժշտությունն ու թատրոնը և ապրում նրանով, նա ամեն ինչ անում էր իր թատրոնի համար, և առանց շահի, ու դա իսկական արտիստի պահվածք էր: Արտիստ կհամարեի նվագող և երգող, կիրթ մարդու:

• Բնութագրի՛ր Լևոնին:
• Լևոնը բարի, գեղեցիկ և համբերատար տղա էր:
• Ներկայացրո՛ւ Լևոնի հոգեվիճակը՝ օգտագործելով պատմվածքի բառերն ու արտահայտությունները:
• Լևոնը շատ հուզիչ, շուտ վիրավորվող և շատ բարի տղա է:
• Լևոնին համեմատի՛ր  Նար-Դոսի «Ես և նա» պատմվածքի հերոսի հետ: 
• Պատմվածքից դուրս գրի՛ր փոխաբերական իմաստ ունեցող նախադասությունները և բացատրի՛ր:

DO NOT STEAL

Ken is sitting by himself on a bench in the park. He is not very happy. He does not have a laptop, and he really needs one. He has an old, slow computer that does not work very well for all his university projects. He is frustrated because he does not have enough money to buy himself a laptop.

He stands up and starts to walk through the park, feeling unhappy. Soon he sees an old lady sitting on another bench. She has a beautiful new laptop next to her purse on the bench. Ken looks at her. “Now, why does she need a laptop?” he thinks to himself. “She is an old lady. She does not need it for anything important.”

Ken thinks about all his important college work. He really needs that laptop. He knows he can just grab it and walk away. The old lady will probably not even notice. Suddenly, a dog starts barking loudly. The old lady looks to see what is happening. Ken takes this perfect chance – he grabs the laptop and quickly walks away.

The next day, Ken tries to use the laptop for a project, but he feels terrible. He cannot even open it because he feels so bad about stealing it. He uses his old computer, but there is the laptop on the desk next to him. He cannot even look at it because he feels so guilty.

When his friend comes over that afternoon, Ken tries to hide the laptop. He does not want anyone to know that he stole it. He feels guilty and embarrassed. As the days pass, Ken becomes grumpy. He is always in a bad mood, and he does not work hard on his university projects.

Ken finally decides he cannot take it anymore. He goes back to the park hoping to find the old lady and return her laptop. He waits and waits, but of course she does not arrive. On the way home, he donates the laptop to a community center for children. He even gives them some of his old books.

Ken realizes that stealing the laptop was not worth it. When you steal something, it loses its value. Only the rightful owner can use their things happily. A thief cannot. Ken knows he cannot steal and be happy. 

14.03.22 — 17.03.22

Упражнение 6.

Выберите правильный вариант написания наречия.

1) Все равно некуда спешить.
2) Он нисколько не был похож на мать.
3) Неоткуда было ждать помощи.
4) Вам незачем рисковать.
5) В молодости ему было все нипочем.
6) Друзья нимало не сомневались в успехе.

Упражнение 7.

Спишите, вставляя пропущенные буквы и раскрывая скобки.

1. Братья нeсколько не сомневались, что отец не будет шутить и сдержит свое слово (М.-С.).
2. Думать было (н…)когда, уходить (н…)куда (Б. П.). 3. Он (н…)где не мог найти работы (Пауст.).
4. До этого случая Шамет слышал много солдатского вранья, но сам (н…)когда не врал (Пауст.).
5. Только казакам (н…)(от)куда взяться (Сер.).
6. (Н.-.)сколько раз я замечал сверху, из сада, Анфису на берегу Быстрой Сосны (Пауст.).
7. Местность кругом была ровная, прятаться было (н…)где (Б. П.).
8. В Головлеве он (н…)(от)куда не встречал не только прямого отпора, но и даже малейшего косвенного ограничения (С.-Щ.).
9. Честно говоря, детские и юношеские годы (н…)когда не обходятся без экзотики (Пауст.).
10. Где (н…)когда все было пусто, голо, теперь младая роща разрослась (Н.).

Упражнение 14.

Перепишите, раскрывая скобки. Объясните правописание наречий.

1. Зной был нестерпим по-прежнему (Т.).
2. Все замерли в ожидании, что вот-вот выскочит заяц (Пришв.).
3. [Плыла] очень пестро по-египетски раскрашенная нильская барка (Леск.).
4. Однако ж мы как-то понимали друг-друга (Ланч.).
5. Зеленоватая волна скользила мимо, чуть-чуть вспухая и урча (Т.).
6. У Якова других родных не было, мать его данным давно умерла (Т.).
7. Он обладал чудовищной силой, с ножом ходил на медведя один на один (Гил.).
8. В лесу этом всякого зверя видимо не видимо (Пришв.).
9. Завязав лапти крест на крест, он поднес сургуч к огню (Фед.).
10. Эти слова я перво на перво разучу (Ш.).
11. Там, говорят, тьма тьмущая людей и машин (Закр.).
12. Только-только я взялся за ручку двери, раздался выстрел (Пришв.).
13. По ясному небу едва-едва неслись высокие и редкие облака (Т.).
14. Бабы взялись за оглобли, мужики принажали сзади, и так мало по малу поставили воз на дорогу (Пришв.).
15. В это время в лесу только-только начинается красивая борьба за свет (Пришв.).
16. Когда в комнате мало-мальски согрелось, я записал свои наблюдения зимы (Пришв.). 1
7. Вот и певчий дрозд — поет как хорошо, но поет один одинешенек (Пришв).

18.03.2022

Տեքստային աշխատանք

Կետադրում ենք տեքստը:

Մի մարդ, որ քարավանատեր էր ուներ ուղտեր: Օրերից մի օր, զայրանալով նրանցից մեկի դանդաղկոտությունից ,տերը հարվածեց: Շատ բարկացավ ուղտը և անարտահայտիչ հայացքով նայելով տիրոջը ասաց.

-Ահա քանի տարի է հավատարմորեն ծառայում եմ քեզ և դու ով ապերախտ մարդ չհասկացար բնավորությունս: Չես տեսնում անտրամադիր եմ ,ուրեմն վտանգավոր: Նախազգուշացնում եմ մի ծեծիր ինձ, հատկապես, երբ տրտում եմ, ապա թե ոչ կմեռնես իմ ձեռքով:

Իսկ որն է քո տրտմության նշանը ,-հարցրեց տերը ,-ասա իմանամ, որ չծեծեմ քեզ:

Երբ կտեսնես ստորին շուրթս կախ է ընկած և ոտքս քայլելիս ձայն չի հանում, իմացիր տրտում եմ և աշխատիր զգույշ լինել հետս:

Մեղա քեզ,- տեր բացականչեց քարավանատերը, բայց չէ որ դու շարունակ այդպիսին ես` ստորին շրթունքդ կախ ոտնաձայնդ խուլ:

ՊՅՈՒԹԱԳՈՐԱՍԻ ԹԵՈՐԵՄԸ

Պյութագորասի թեորեմ

Խնդիր 366

ա) a=6

b=8

c=? c

c² =a² +b²

c²=36+64=100 c=10

բ) a=5 b=12 c=?

c² =a² +b²

c²=25+144=169 c=13

գ) a=3/7 b=4/7 c=?

c² =a² +b²

c² =9/49 +16/49=25/49 c=5/7

դ) a=1 b=√3 c=?

c² =a² +b²

c² =1+(√3)²= 1+3 =4 c=2

Խնդիր 367

ա) a = 12
c = 13
b = ?

c² =a² +b²
b² = c² – a² = 169 – 144 = 25
b = √25 = 5

բ) a=9 b=? c=15

c² =a² +b²
b² = c² – a² = 225-81=144
b = √144= 12

գ) a=2 c=√5 b=?

c² =a² +b²
b² = c² – a² =5-4=1
b = 1

դ) a=6 c=2b b=?

c² =a² +b²
b² = c² – a²

b² =4b² -36

-3b² =-36

b² =36:3=12

b=√12=√4 . √3=2√3

Խնդիր 369

ա) CD=AB=5

AC=13 AD=?

c² =a² +b²

a²=c² -b²

a² =169-25=144 a=12 AD=BC=12

բ) CD=1,5=BD

AC=2,5 BC=?

c² =a² +b²

c² =a² +b² b² =c² -a²

b² =6/25-2,25=4 b=2 BC+2

գ) CD+?=b

BD=17=c BC=15=a

c² =a² +b²

b² =c² -a²

b² =289-225=64 b=8 CD=8

Խնդիր 370

AC=16 BC=17 AB=17=c b=? a=16:2=8

c² =a² +b²

b² =c² -a²

b² =289-64=225 b=15 =h

16.03.22

529.

ա) √2/9 = √2 /√9 = √2 /3
բ) √3/16 = √3 /√16 = √3 / 4
գ) √40/81 = √40 /√81 = √40 /9
դ) √72/25 = √72 /√25 = √72 /5
ե) √12 + 1/2 = √25/2 = √25 /√2 = 5 /√2
զ) √1 + 1/4 = √5/4 = √5 /√4 = √5 /2
է) √x³/9 = √x³ /√9 = √x³ / 3
ը) √7a/16b² = √7a /√16b² = √7a /4b
թ) √3m³n²/4a²b = √3m³n² /√4a²b = (√3m³ · √n²) / (√4a² · √b) = n√3m³ /2a√b
ժ) √25x²y³/mn⁷ = √25x²y³ /√mn⁷ = √25x² · √y³ /√mn⁷ = 5x√y³/mn⁷
ի) √0,1x/10y² = √0,1x /√10y² = √0,1x /y√10
լ) √5m³/0,5n = √5m³ /√0,5n = √5m · √m² /√0,5n = m√5m/√0,5n

15.03.22

522.

ա) √(4 · 9) = √4 · √9 = 2 · 3 = 6
բ) √(9 · 16) = √9 · √16 = 3 · 4 = 12
գ) √(16 · 25) = √16 · √25 = 4 · 5 = 20
դ) √(25 · 49) = √25 · √49 = 5 · 7 = 35
ե) √(25 · 36 · 9) = √25 · 36 · √9 = 5 · 6 · 3 = 90
զ) √(49 · 64 · 100) = √49 · 64 · √100 = 7 · 8 · 10 = 560

523.
ա) √12 = √(4 · 3) = √4 · √3 = √2² · √3 = 2√3
բ) √18 = √(9 · 2) = √9 · √2 = √3² · √2 = 3√2
գ) √20 = √(4 · 5) = √4 · √5 = √2² · √5 = 2√5
դ) √24 = √(4 · 6) = √4 · √6 = √2² · √6 = 2√6
ե) √27 = √(9 · 3) = √9 · √3 = √3² · √3 = 3√3
զ) √28 = √(4 · 7) = √4 · √7 = √2² · √7 = 2√7
է) √32 = √(4 · 8) = √4 · √8 = √2² · √8 = 2√8
ը) √45 = √(9 · 5) = √9 · √5 = √3² · √5 = 3√5
թ) √50 = √(25 · 2) = √25 · √2 = √5² · √2 = 5√2
ժ) √72 = √(9 · 8) = √9 · √8 = √3² · √8 = 3√8

526.

ա) √(8 · 50) = √4 · √2 · √2 · √25 = 2 · 2 · 5 = 20
բ) √(27 · 12) = √9 · √3 · √3 · √4 = 3 · 3 · 2 = 18
գ) √(18 · 50) = √9 · √2 · √2 · √25 = 3 · 2 · 5 = 30
դ) √(32 · 72) = √4 · √8 · √8 · √9 = 2 · 8 · 3 = 48
ե) √(40 · 55 · 22) = √5 · √8 · √5 · √11 · √11 · √2 = 5 · 11 · 4 = 220
զ) √(21 · 35 · 15) = √3 · √7 · √7 · √5 · √3 · √5 = 3 · 7 · 5 = 30
է) √(6 · 30 · 245) = √6 · √5 · √6 · √5 · √49 = 6 · 5 · 7 = 210
ը) √(245 · 27 · 60) = √49 · √5 · √3 · √9 · √5 · √4 · √3 = 7 · 5 · 9 · 2 = 630
թ) √(242 · 98) = √121 · √2 · √2 · √49 = 11 · 2 · 7 = 154

527.
ա) √8 · √8 = √64 = 8
բ) √3 · √75 = √225 = 15
գ) √20 · √45 = √900 = 30
դ) √98 · √50 = √4900 = 70
ե) √40 · √10 = √400 = 20
զ) √27000 · √30 = √810000 = 900
է) √640 · √1000 = √640000 = 800
ը) √25000 · √1000 = √25000000 = 5000